Anna (41)

Anna’s huis is een soort Villa Kakelbont. Als je door het hek de tuin in loopt, staat er een ronkende auto waaraan haar man en oudste zoon samen sleutelen. Rechts van de auto staat een hok met kippen en drie enorme Vlaamse reuzen. Achter de auto is een moestuin, nog een konijnenhok, een ganzenhok en een afgezet stuk gras met schetterende kalkoenen. Anna grijnst. ‘Over de kalkoenen vraag ik me af of ze niet meer problemen opleveren dan voordelen. Toen we ze kochten wist ik niet dat ze zó lawaaiig en hongerig zouden zijn.’

Vlak voordat Anna kalkoenen kocht, wist ze überhaupt niets van dieren. Haar man was chef van het politiekorps in Donetsk; Anna werkte als ambtenaar bij hem in de buurt. ‘We woonden in een driekamerappartement. Onze oudste zoon studeerde economie, onze jongste zat op school. We aten iedere avond samen, speelden spelletjes en gingen in het weekend picknicken of fietsen. Zo zag ons leven eruit. Stads en comfortabel. Het conflict op de Krim was een onprettige stoorzender, maar wij probeerden zo normaal mogelijk verder te leven.

Toen het conflict een poosje bezig was, werden mijn man en ik op ons werk gegijzeld door mannen met zwarte bivakmutsen en wapens. Het duurde uren. Ik was bang. Bang dat de politie het kantoor zou bestormen, dat de overvallers ons dan zouden doodschieten. En ik wist niet wie er dan voor onze kinderen zou zorgen.

We overleefden de gijzeling, maar verloren wel onze baan. Donetsk werd steeds onveiliger. De avond dat mijn zoontje een raket zag vliegen en in shocktoestand raakte, was ons breekpunt. We vluchtten westwaarts. Toch huilde ons zoontje nog een jaar lang iedere avond zodra het donker werd. Alleen slapen durft hij tot op heden niet.

Toen we dit huis betrokken had het geen vloer, geen ramen en zaten er gaten in de muren. We hadden twee lepels, waar we om de beurt van aten. Mensen gaven ons pannen en bestek. Wij stortten een vloer. We vervingen kozijnen. Ik zag potentie in het huis. Ik zag een sfeervolle houten trap voor me, met ramen met uitzicht. Mijn man bouwde het. Zo gaat het nog steeds: ik heb de ideeën, mijn man fikst het. Misschien lijkt dit huis nu een levendig boerderijtje, maar wat ik vooral zie is werk. Er is veel te doen, en alles kost geld. We moeten inventief zijn met geld verdienen. We zijn dieren gaan houden om onze zoons vlees te kunnen geven. Toen ik zag hoe duur kalkoenvlees is, besloten we ze te gaan fokken voor de verkoop. Mijn man leerde zichzelf auto’s te repareren. Ons volgende doel is een eigen waterput. Nu moeten we steeds drie kilometer rijden om water te halen. En als je kijkt wat alleen de kalkoenen al drinken...

Eerst was ik depressief omdat ik mijn oude leven miste en het zo moeilijk vond me aan te passen. Ik vertel dat mijn zoons ook, als ze verdriet hebben: ‘Verdrietig zijn mag. Pappa en mamma huilen ook weleens.’ Maar uiteindelijk heb ik de knop kunnen omzetten. Ik ben heel trots op ons gezin – op mijn kinderen. Vroeger draaide ons leven om comfort, carrière, het juiste kapsel, meer geld verdienen en doen wat je leuk vindt. Ik had nooit gedacht dat wij tot dit leven in staat zouden zijn. Maar nu weet ik dat het enige wat wij echt nodig hebben dit gezin is. Samenzijn. Liefhebben. En ik ben niet meer bang. Ook niet depressief. De oorlog heeft me daarmee iets gebracht wat waardevoller is dan alles wat ons leven in Donetsk ooit heeft voorgesteld.’