‘Ik kan op eigen benen staan’
De Egyptische Nawal* is weduwe, moeder van 3 kinderen en oma van 16 kleinkinderen. Nawal vindt het belangrijk om als vrouw onafhankelijk te zijn en zelf voor haar inkomen te zorgen.
‘Hoewel ik een grote familie heb, woon ik alleen. Ik heb een kleine winkel, een kiosk. Ik leid een onafhankelijk leven en ben in staat om in mijn eigen onderhoud te voorzien.
Mijn kiosk was vroeger de winkel van mijn inmiddels overleden man. Na zijn dood was het aan mij om de winkel te runnen en in mijn levensonderhoud te voorzien. Mijn man was een betere verkoper dan ik. Hij wist wat onze klanten wilden en hoe hij ze tevreden moest stellen. Hij zorgde ervoor dat we altijd een voorraad hadden van allerlei verschillende artikelen die onze klanten graag wilden kopen. Ik heb zijn vaardigheden niet en verkoop gewoon de producten die mijn leveranciers mij sturen.
Sterk en capabel
In Egypte kennen we - net als in Nederland - de uitdrukking ‘op eigen benen staan’. Het betekent dat je onafhankelijk bent, dat je kunt overleven zonder enige hulp. Ik heb het gevoel dat dit gezegde over mij gaat. Ik werk en zorg voor mezelf. Ik verdien mijn eigen inkomen en ik ben geen last voor mijn kinderen. Daardoor voel ik me sterk en capabel.
Als het leven moeilijk is en er weinig geld is, moet een vrouw haar man helpen. Wat het haar ook kost. Een man en een vrouw moeten hun verantwoordelijkheden delen. Toen mijn man nog leefde, zorgde hij voor de winkel. Ik bakte brood en falafel en maakte augurken. Dit verkocht ik elke ochtend aan de arbeiders die onderweg naar hun werk waren. Het was iets wat ik vanuit huis kon doen en waarmee ik tegelijkertijd geld verdiende.
Ik geloof dat God goed is. Hij heeft me gezondheid, kracht en een perfect gezichtsvermogen gegeven. Ik moet deze gaven op een zinvolle manier gebruiken. Mijn man verbouwde vroeger katoen en maïs. Toen ik jonger was, werkte ik naast hem tijdens het oogstseizoen. Mijn man was altijd zo vriendelijk - hij waardeerde mijn hulp.
Mijn werk geeft me een doel
Inmiddels ben ik ouder dan 80 jaar, maar nog steeds voel ik mij fysiek in staat om in de winkel te werken. Ik ben er zo vaak als ik kan. Ik geloof echt dat mijn gezondheid eronder zou lijden als ik thuis zou blijven. Ik moet elke morgen naar mijn werk. Mijn werk geeft me een doel en houdt me bezig.
We waren misschien arm, maar mijn man heeft altijd goed voor me gezorgd. Hij behandelde me met liefde, zorg en tederheid. Daardoor voelde ik me heel vrouwelijk. Als we geld hadden, kuste mijn man mijn hand. Dat was zijn manier om me te bedanken voor al die uren werken. Ik was vaak moe vanwege het harde werken, maar ik klaagde nooit. Je moet als vrouw sterk zijn en op eigen benen staan.
Trots op gezin
Mijn man en ik waren 43 jaar getrouwd. We hadden een heel goed huwelijk. Ik zie mezelf als een succesvolle moeder en grootmoeder. Ik heb mijn kinderen opgevoed tot goede mensen die getrouwd zijn en die nu zelf succesvolle gezinnen hebben. Sommige van mijn kleinkinderen zijn arts geworden. Ze maken me erg trots.
Ik heb een goede relatie met mijn buren, een relatie die gebaseerd is op vriendschap, loyaliteit en begrip. We zorgen voor elkaar en proberen elkaar te helpen waar we kunnen. In moeilijke tijden delen we het weinige dat we hebben. Iedereen in mijn woonplaats wordt als familie beschouwd.
Een moeder geeft leven
Voor mij is een krachtige vrouw een vrouw die voor haar gezin zorgt door op de behoeften van haar kinderen te letten en door voor hen te zorgen en van hen te houden. Een moeder geeft leven, betekenis en richting aan haar familieleden. Of ze nu rijk of arm zijn.
Daarom is het zo belangrijk om een goede echtgenote te kiezen. Dat staat ook in de Bijbel: ‘Wie kan een deugdzame vrouw vinden? Want haar waarde is veel groter dan die van robijnen. Haar huis is altijd vol rijkdommen en zij heeft van niemand hulp nodig.’ Een goede vrouw weet hoe ze het moet redden met wat ze heeft. En als je haar huis bezoekt, word je hartelijk ontvangen en voel je je meteen thuis. Mijn schoondochters zijn ook zo.
Mijn moeder is mijn rolmodel. Ze was echt uniek en de aardigste persoon ter wereld. Ze was zo gul en deelde alles wat ze had met anderen. Iedereen bewonderde haar en hield zielsveel van haar.
Naar mijn mening moet een vrouw hard werken voor haar kinderen en onafhankelijk zijn. Ik heb mijn schoondochters dezelfde waarden bijgebracht en zij hebben altijd in alle behoeften van hun gezin voorzien. Een vrouw moet werken zolang zij de energie en de kracht heeft om dat te doen.
Onafhankelijke vrouwen
Niet alle vrouwen worden behandeld zoals het hoort. Ik denk dat dit het gevolg is van onze tradities en van onwetendheid. Sommige mannen zijn bang voor onafhankelijke vrouwen. Mijn man was attent en slim, maar niet elke vrouw heeft zoveel geluk als ik. In het algemeen bewondert onze maatschappij onafhankelijke vrouwen die hun kinderen opvoeden om de beste versie van zichzelf te worden.
Ik zou graag herinnerd willen worden als een vrouw die door God gezegend was en die tijdens haar leven nooit iemand kwaad heeft gedaan. Als ik er niet meer ben, wil ik dat mijn kinderen zich mij herinneren en over mij blijven praten. Ik wil dat ze over me spreken zoals ze dat nu doen. Ik heb al mijn bezittingen aan mijn kinderen nagelaten in mijn testament. En belangrijk is dat ze deze levenslessen onthouden: Eerlijkheid is het belangrijkst. Neem nooit geld aan dat je niet hebt verdiend. Handel is als melk: als het bedorven is, is het niet meer van waarde.’
*Nawal is een gefingeerde naam. Op haar verzoek hebben we niet haar echte naam gebruikt.